Table of Contents
Het geven van een commando
Elke hond heeft het in zich om een commando te leren. Bij de ene hond gaat dat wat makkelijker dan bij de andere hond maar iedere baas zou zijn hond de basis commando’s moeten aanleren. Aangezien honden een groot deel uitmaken van ons sociale leven is het eigenlijk ook vanzelfsprekend dat we die sociale vaardigheden ook bij onze hond bij brengen. Iedere hond is alles te leren, het kost alleen tijd, geduld en energie om zover te komen.
Bij het trainen van een hond is het gebruik van commando ’s een must. Vele vinden het gebruik van commando’s niet nodig omdat dit dwingend en eisend over komt op de hond. Wat de meeste hondeneigenaren nog steeds niet weten is dat een hond vraagt om duidelijkheid, een Ja of een Nee en niet Ja Maar. Het gebruik van commando’s zorgt voor die duidelijkheid en helpen de hond juist door ze niet te laten zwemmen in het grijze gebied tussen Ja en Nee in. Je kunt dit het beste vergelijken bij mensen die worden bestempeld als bot. Zelf vinden die mensen vaak dat ze direct zijn. De boodschap komt voor sommige hard aan maar hij is wel duidelijk en laat geen ruimte voordiscussie of meningen. Dat is nu precies waar we onze hond het beste mee kunnen helpen, het geven van duidelijkheid.
Het duidelijke commando wordt door de hond gekoppeld aan een situatie of uitvoering. (Het aanleren gebeurt vaak tegenovergesteld) Deze commando’s zorgen er uiteindelijk voor dat uw hond een gewenst sociaal gedrag vertoont en houden haar daardoor in elke situatie buiten gevaar.
Inhoudsopgave
- Het geven van een commando
- Eerst de aandacht, dan pas het commando
- Het aanleren van het Kijk – Let op commando
- De absolute basis oefening: Zit
- Meer rust in de hond met de Af oefening
- Een levensreddend commando: Hier-Kom-Voor
- Een ware uitdaging om aan te leren: Vies
- Voorwerpen Los laten
- Blijf is geen commando
- Tot slot,
Eerst de aandacht, dan pas het commando
Het geven van een commando heeft slechts effect wanneer de hond de aandacht voor u heeft. Ook heeft het geven van een commando pas zin als dit commando bekend is bij de hond. Het commando zal dus eerst moeten worden aangeleerd alvorens u deze kunt gebruiken. Maar voordat u uw hond kunt trainen om iets te doen, moet u op betrouwbare wijze haar aandacht kunnen trekken.
“Het eerste commando dat een pup zou moeten kennen, is eigenlijk helemaal geen commando; het is hun naam! Als je een pup leert te reageren op zijn naam dan kun je dit langzaam gaan uitbouwen tot een stabiele oefening. Reageert de pup consequent op zijn naam betekent dit dat hij zal luisteren als je hem andere commando geeft. Een belangrijke tip hierbij is dat je de naam met een vrolijke hoge toon roept dat heeft een hoge attractie waarde voor de pup. Het is niet voor niets dat pups vaak beter reageren op de stem van een vrouw dan op de stem van een man. Zodra de pup reageert op zijn naam direct belonen zodat de pup de beloning zal koppelen aan zijn gedraging. De kracht zit hem in het herhalen van deze oefening. Het is zo makkelijk! Let er wel op dat u de oefening altijd positief afsluit.
Het aanleren van het Kijk – Let op commando’s
Als deze gedraging er goed in zit kunnen we voorzichtig gaan beginnen met hier een commando aan te koppelen. Maar voordat we ergens ook maar een commando aan koppelen zullen we eerst moeten gaan kijken wat we in de toekomst met de hond gaan doen en welke commando’s daarvoor nodig zijn. Voor de gemiddelde huishond maakt dit niet veel uit maar voor de hond die uiteindelijk in de sport beland kan een goed commando essentieel zijn. Daarom voor aanvang hier even over nadenken. Het maakt niet uit waarvoor je kiest als je maar consequent bent.
Eén van de meest gebruikte en effectieve manieren is door de gedraging uit te lokken, dit te bevestigen met een clicker of clicker woord gevolgd door een beloning, bij voorkeur een voertje. In een later stadium wordt hier ook nog het commando aan toegevoegd. Eerst achteraf en als de oefening stabiel genoeg is vooraf waarbij dan het commando de voorspeller wordt van de gedraging. Dit alles in kleine stapjes, overhaasten is echt uit den boze hierbij, evenals frustratie.
Motivator
Om een hond te trainen, moet je eerst haar aandacht kunnen trekken. Gebruik iets lekkers dat uw hond niet elke dag krijgt, trainer snoepjes zijn hier ideaal voor.
Houd het in je hand totdat ze het ziet. Breng het dan naar je ooghoogte. Probeer langzaam de tijd op te bouwen zodat de hond langer de aandacht vast weet te houden. Click en beloon. Na een aantal sessie voegt u achteraf het commando woord eraan toe. En weer een aantal sessies later brengt u het commando woord naar voren. De click en de beloning blijven gewoon zoals aan het begin. Werk langzaam aan een uitgestelde beloning. Als de hond snel opkijkt zonder dat voer op ooghoogte gebracht is direct click en belonen. De meeste honden pikken dit vrij snel op. Zorg er wel voor dat u blijft werken aan een uitgestelde beloning. Veel gebruikte commando’s hiervoor zijn Kijk of Let op.
De absolute basis oefening: Zit
Een echt basis commando is de Zit. Met dit commando controleert u de gedragingen van uw hond. Het is dan ook verstandig het commando veelvuldig te gebruiken bij het wandelen bij het oversteken van de straat, het ontmoeten van andere personen of bij het geven van een beloning. Hiermee weet de hond dat hij altijd eerst een commando moet opvolgen voordat er weer iets nieuws komt.
Voor deze oefening gebruiken we het uitlokken. We gaan uit van een situatie waarbij de hond staat. Houdt een beloning voor de neus van de hond en beweeg deze langzaam omhoog en boven de kop van de hond. Bij de juiste beweging zal de hond “automatisch” gaan zitten. Click en beloon. Dit herhalen we een aantal sessies totdat de hond weet wat er van hem verwacht wordt. Als de beweging redelijk stabiel is voegen we het commando woord achteraf toe. Ook dit houden we een aantal sessies vol. Zodra hier stabiliteit in ontstaat kunnen we het commando vooraf geven. Een veel gebruikt commando hiervoor is Zit.
Niet alleen de hond moet getraind worden, ook zijn baas. Bij bovenstaande oefening is het natuurlijk heel logisch dat de hond naar de beloning wil happen. Een bijna natuurlijke reactie van de mens is “Neen”. Bij het aanleren op een positieve manier zoals hier omschreven past het woord Neen niet thuis, overigens geen enkele negatieve klank. Neen is negatief en dus een bestraffing. We kunnen een hond niet gaan bestraffen voor iets wat hij niet kent. Zorg er dus voor dat je de beloning goed vasthoudt zodat hij daar geen winnaars ervaring bij krijgt. En pas belonen op het moment dat de gedraging correct is uitgevoerd. Bij moeilijke oefeningen kan ook een intentie worden beloond.
Meer rust in de hond met de Af oefening
Een “Af” positie is een meer stabielere positie dan “Zit”. We gebruiken deze vaak om de hond te kalmeren. Bij een onstuimige hond werkt dit vaak goed om deze rustig te krijgen.
Bij het aanleren van dit commando wordt ook de loktechniek gebruikt. Zet uw hond voor u in een “Zit”. Houd dan een beloning dicht bij haar neus en beweeg uw hand rustig en rechtstandig naar beneden. De hond zal de beloning volgen en als gevolg daarvan af gaan liggen. Zodra de hond ligt Click en beloon. Ook hier is de opbouw hetzelfde als bij de zit oefening. Beginnen zonder commando, vervolgens commando achteraf toevoegen en daarna naar voren brengen.
Een veel gebruikt commando woord hiervoor is Af of Lig. Probeer het commando woord te gebruiken met slechts één lettergreep, dit is veel duidelijker en kan met meer intentie gegeven worden. Dus Lig heeft de voorkeur op Liggen.
Een levensreddend commando: Hier-Kom-Voor
Dit is een uiterst belangrijk commando, omdat het mogelijk het leven van een hond kan redden. Doel van dit commando is dan ook dat de hond ten alle tijden naar je toekomt als het commando woord wordt gegeven. Ongeacht waar ze op dat moment ook mee bezig zijn. Het verdient dan ook aanbeveling om dit van jongs af aan al te leren. Vaak gelijktijdig met de aandacht oefening zoals hierboven omschreven.
Een leuke speelse uitbereiding hierop is om iemand anders de hond vast te laten houden, zelf wegrennend en onder luid geroep van de naam van de hond en op het moment dat je stilstaat de hond los te laten. De kunst is om de hond zo snel mogelijk naar je toe te krijgen en daarvoor te belonen. Begin hiermee wel op en afgesloten terrein, bijvoorbeeld een tuin, en bereid dit langzaam uit naar een omgeving met meer afleiding. Dit is niet alleen voor de hond een hele uitdaging maar ook voor de baas, die moet namelijk leuker zijn dan al het andere!
Meerdere opties, wanneer welk commando?
Er worden hier vaak twee of drie commando’s voor gebruikt maar in dit geval kunnen ze allemaal gebruikt worden, ze dienen echter allebei een ander doel, Hier en Kom. Het Hier commando betekend in de sport dat de hond recht voor zijn baas moet gaan zitten terwijl het Kom commando vaak betekend dat de hond meer in de buurt van zijn baas moet blijven, zoals bijvoorbeeld bij een wandeling door het bos.
Er zijn verschillende manieren om deze opdracht te leren. Bij voorkeur één commando per keer en leer ze allebei op een andere manier aan zodat de hond begrijpt wat je van hem vraagt.
Wanneer voorroepen?
Om te beginnen bij de sporthonden, deze worden bijna nooit Voor geroepen uit een zit positie maar altijd vanuit een af positie. Ga op een kleine afstand van uw hond staan, laten we zeggen 50cm, en lok deze tussen uw benen te gaan zitten. Bij een correcte uitvoering Click en beloon. Vervolgens de keuze om of eerst de afstand te gaan vergroten of eerst het commando eraan toe te voegen. De ervaring leert dat de tweede optie makkelijker werkt.
Bij de Kom oefening beginnen we vanuit de positie dat de hond staat en rondloopt in de tuin of andere afgesloten ruimte. Biedt uw hond spontaan een beloning aan en klop de hond weer vrij en vervolg uw eigen weg weer. Na een aantal sessie het commando eraan toevoegen, de afstand vergroten en de omgeving veranderen. Als de hond op een gegeven moment na het geven van het commando de intentie toont naar u toe te willen komen beloont u de hond al door Click en beloon. (Deze kunt u naar de hond toe gooien) Soms kan het bij de Kom oefening handig zijn om een lange lijn te gebruiken. Deze dien dan puur voor het afzekeren van je oefening en het stimuleren naar je toe te komen.
Een ware uitdaging om aan te leren: Vies commando
Dit is een ander commando dat het leven van uw hond kan redden. Honden die worden uitgelaten zijn bijna altijd met hun neus bezig. Wat wij vies vinden kan voor de hond heerlijk ruiken en een extra tussendoortje zonder daar iets voor te hoeven doen is nooit weg. Maar er schuilt wel een gevaar in. In zwerfvuil zit vaak afgedankte stukjes fastfood verpakt in piepschuim. Ook zijn er nog steeds honden en katten haters die gevaarlijke lekkernijen op uitlaatplaatsen achterlaten. Om erger te voorkomen moeten we onze hond leren om ook al ruikt iets enorm lekker het toch op commando te kunnen negeren. Ook kunnen we de hond leren niets van vreemde aan te nemen. Voer haal je bij en krijg je van de baas.
Volharding
Het aanleren van dit commando vereist engelengeduld en volharding. Ook vereist het een enorme discipline van de hond. Het kan zelfs zijn dat we de hond moeten corrigeren maar dan alleen in uiterste nood en daarbij in gedachte hebbende dat het altijd nog beter is dan je hond te moeten wegbrengen na het eten van zwerfvuil of vervuild vlees.
Begin in een vertrouwde omgeving bijvoorbeeld de achtertuin. Zet een drietal borden neer met daarop bijvoorbeeld een stuk kaas of worst. De uitlokking methode zal in veel gevallen niet werken omdat de verleiding te groot is. We gebruiken nu ook direct het commando woord en handelen direct. Lijn de hond aan een korte lijn zeg 1,5 meter. Loop met de hond op een afstand van ongeveer een meter langs de borden op. Zodra de hond begint met trekken richting het bord geeft u het commando woord en haalt u de hond naar zich toe. Zodra de aandacht weer voor u is geeft u de hond een Click en beloning. (Niet dezelfde beloning als op het bord ligt)
De kracht van het herhalen
Dit blijft u herhalen totdat de hond alleen op het commando reageert. Bedenk hierbij wel dat dit een enorm moeilijke oefening is en dat elke intentie tot afwending van het lok voer moet worden beloond. Is het te moeilijk voor de hond vergroot dan de afstand tot het lok voer. Gaat het goed dan kunt u de afstand verkleinen. Essentieel is wel dat de hond geen winervaring mag hebben met het lok voer. Ook als u klaar bent met de oefening mag hij dit niet hebben!
Voorwerpen Los laten
Dit commando is voor die situaties waarin uw hond al iets in haar bek heeft dat u niet wilt dat ze heeft. Of wanneer u apporteer spelletjes met u hond wilt gaan doen.
Het lossen op commando is ook iets wat spelende wijs kan worden aangeleerd. Hiervoor is nodig een speelgoed kluif en heel veel lekkere snoepjes. Bij voorkeur geen bal gebruiken. Veel honden hebben een hiërarchie voorkeur voor bepaald speelgoed en voertjes. Hieruit blijkt dat een voertje en een bal redelijk gelijk staan en dat bijvoorbeeld een rubberen kluif minder hoog staat.
De oefening
Geef de hond de kluif in de bek en laat he hier lekker mee spelen. Pak de kluif vast maar ga er niet aan trekken, hiermee activeer je een spelgedrag en dat wil je niet. Houdt vervolgens een beloning bij de bek van de hond. Zodra hij deze aanneemt Click en beloon. Na een aantal keren dit het hebben herhaald voeg je achter af het commando toe. Weer een aantal sessies later kun je het commando naar voren brengen. Tot slot werk je aan het uitstellen van de beloning. Een vinger clicker kan hierbij handig zijn aangezien je beide handen nodig hebt voor de handelingen.
Belangrijk is dat de beloning veel hoger staat dan het speelgoed dat je wilt ruilen. Een goede motivator is dan van belang.
Blijf is geen commando
Dit laatste is een van de moeilijkere commando’s, aangezien veel honden de neiging hebben om ons te volgen. Volgens vele is Blijf ook geen commando. Wij mensen gebruiken te makkelijk en inconsequent Blijf. Wie kent het niet, op een trainingsveld wordt er het commando Zit gegeven en gevolgd door Blijf. Maar ook het Af commando wordt gevolgd door Blijf. Een beter commando zou zijn Plaats. Je leert de hond hierbij om af te gaan bij een plek die door jou wordt aangewezen. In de basis is het zo dat een hond zijn commando niet zelfstandig mag opheffen. Dit moet dan ook wel getraind worden door continu de oefeningen te blijven herhalen en door de beloning hiervoor steeds langer uit te stellen.
Maak het leuk
Als u training voor uw hond leuk maakt, wordt het gemakkelijker, sneller en… nou ja… leuker. Denk eraan om uw trainingssessies op een rustige plek zonder afleiding te doen.
Houd ze kort en krachtig. Oefen alle commando’s minstens 15 minuten, drie keer per dag. Deze consistentie met training zal uw hond helpen. Moeilijke oefeningen opdelen in eenvoudige behapbare stukken. Door deze langzame en berekende aanpak te volgen, kunt u uw trainingsdoelen sneller bereiken.
Overweeg naast thuis trainen ook om de hond mee te nemen naar een hondencursus – ongeacht de leeftijd. Wees dan wel consistent qua commando’s.
Een goede socialisatie en training zijn erg belangrijk voor pups.
Sluit een trainingssessie altijd positief af zodat de hond het juiste opslaat. Zit je zelf niet lekker in je vel, doe dan geen oefeningen.
Veel plezier ermee
